Phiên dịch và biên dịch ngôn ngữ là một nỗ lực đầy thử thách, nhưng nó càng trở nên phức tạp hơn khi bạn cần dịch những gì chưa được nói. Trong nhiều nền văn hóa, các tín hiệu phi ngôn ngữ có nhiều ý nghĩa như các tín hiệu bằng lời nói, và những nền văn hóa khác.
Khi trình bày thông tin về công việc, nghiên cứu, hay doanh nghiệp của bạn, bản dịch trực tiếp có thể chuyển tiếp thông tin về mặt kỹ thuật, nhưng người đọc của bạn có thể hiểu theo cách bạn muốn nói hay không? Để giải đáp thắc mắc trên, trong bài viết này chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cơ bản về đặc trưng ngôn ngữ văn hóa trong dịch thuật để giúp bạn có thể tiếp cận gần hơn với khán giả của mình.
Nền Văn Hóa Nào Mà Bạn Đang Dịch – Nghèo Ngữ Cảnh Hay Giàu Ngữ Cảnh ?
Vào những năm 1970, nhà nhân loại học Edward T. Hall đã đặt ra các cụm từ “văn hóa giàu ngữ cảnh” và “văn hóa nghèo ngữ cảnh”. Trong tác phẩm của mình, “Beyond Culture”, Hall đã mô tả hai loại mối quan hệ văn hóa khác nhau này khi chúng áp dụng vào thông tin.
Văn hóa giàu ngữ cảnh
Phần lớn giao tiếp xã hội diễn ra thông qua các yếu tố ngữ cảnh (ngôn ngữ cơ thể, giọng nói, thậm chí cả vị trí hoặc tư thế của một người) chứ không hoàn toàn là lời nói hay chữ viết.
Văn hóa nghèo ngữ cảnh
Thông tin chủ yếu được truyền qua ngôn ngữ và các quy tắc ngôn ngữ theo cách rõ ràng và tường minh.
Các dịch vụ dịch thuật phải hiểu rằng mọi người ở các quốc gia khác nhau sẽ giải mã thông tin khác nhau dựa trên kỳ vọng văn hóa của họ.
Hall đã bao gồm hầu hết Trung Đông, Châu Á, Châu Phi và Nam Mỹ trong danh sách các quốc gia giàu ngữ cảnh. Ở những quốc gia này, thông tin bổ sung được khuyến khích và ngôn ngữ thường hoa mỹ. Các chủ đề thường ít trực tiếp và trang trọng hơn. Câu chuyện kể về một nhà lãnh đạo doanh nghiệp Nhật Bản đã phàn nàn với người đồng cấp Mỹ của mình rằng “Khi chúng tôi nói một, chúng tôi hiểu mười, nhưng ở đây bạn phải nói mười để hiểu một”.
Ngược lại, khi giao dịch với Bắc Mỹ và Tây Âu, các nền văn hóa nghèo ngữ cảnh, coi trọng việc đi đúng vào vấn đề. Sẽ có ít hình thức và ngôn ngữ hoa mỹ hơn nếu bạn không hài lòng: chỉ cần thiết lập vấn đề và giải quyết nó. Những từ chính xác với ý nghĩa chính xác được ưa chuộng và mong đợi được hiểu theo nghĩa đen. Mặc dù không có nền văn hóa nào hoàn toàn là giàu ngữ cảnh, hay nghèo ngữ cảnh, nhưng điều tuyệt đối quan trọng là phải biết đối tượng của bạn trước khi bạn gửi tài liệu cho họ.
Nói tóm lại, việc dịch qua các nền văn hóa liên quan đến nhiều thứ hơn là hoán đổi các từ. Đây thường là điều mà bản dịch máy không thực hiện được.
+ Tham khảo thêm: Adichthuat- Công Ty Dịch Thuật Và Đào Tạo Hàng Đầu
Ảnh Hưởng Của Các Nền Văn Hóa Đến Kỹ Năng Viết
Một trong những tác động chính của bối cảnh văn hóa đối với việc viết là bạn cần bao nhiêu chi tiết để hiểu rõ quan điểm của mình. Những bài viết từ một nền văn hóa giàu ngữ cảnh thường cho rằng mọi người đều đã hiểu ý nghĩa và ngữ cảnh nên chúng sẽ không bao gồm các chi tiết mà người đọc từ bên ngoài có thể cần để giúp họ hiểu nền tảng của lập luận hoặc cơ sở rõ ràng.
Các nền văn hóa nghèo ngữ cảnh có xu hướng cho rằng mọi người giải thích chữ viết của họ theo nghĩa đen để họ nói những gì họ muốn nói, mà quên rằng thông tin được hiểu theo một cách hoàn toàn khác dựa trên bối cảnh văn hóa mà nó được diễn giải.
Độ chính xác của bản dịch không chỉ là việc chọn đúng từ, nó còn đảm bảo người đọc tiếp nhận suy nghĩ của bạn theo cách bạn dự định.
Ví dụ, một hợp đồng kinh doanh từ một nền văn hóa giàu ngữ cảnh có thể không bao gồm thông tin chính xác mà một nền văn hóa nghèo ngữ cảnh mong đợi bởi vì nhiều yếu tố của hợp đồng được hiểu một cách đơn giản. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề khi những “giả định” đó được phát huy tác dụng.
Hợp đồng tương tự, được viết từ góc độ văn hóa nghèo ngữ cảnh có vẻ không đáng tin cậy hoặc thiếu lịch sự đối với người đọc ở văn hóa giàu ngữ cảnh vì ngôn ngữ quá rõ ràng.
Tạo Dựng Cầu Nối Giữa Các Nền Văn Hóa Với Năng Lực Của Biên Dịch Viên
Hãy nghiên cứu văn hóa mà bạn đang dịch tài liệu của mình. Điều chỉnh cách viết của bạn để đảm bảo việc tiếp nhận và hiểu thông tin theo cách bạn dự định. Một cách tiếp cận là tập hợp các bài viết tương tự đã được đón nhận và sử dụng chúng làm mẫu. Cách khác là nói chuyện với ai đó đã quen thuộc với văn hóa và nhận phản hồi về tài liệu của bạn trước khi bạn gửi nó để dịch.
Nếu bạn không có thời gian hoặc nguồn lực để nghiên cứu và điều tra, ít nhất hãy chọn các dịch vụ dịch thuật chuyên về ngôn ngữ, văn hóa và lĩnh vực mà bạn đang viết.
Ví dụ, nếu bạn muốn một bài báo y tế về sức khỏe tim mạch được dịch sang tiếng Nhật, sẽ rất có lợi nếu ai đó quen thuộc với ngôn ngữ Nhật Bản và cả văn hóa Nhật Bản cũng như y học tim mạch. Một nhà hóa sinh sẽ muốn một chuyên gia trong lĩnh vực hóa sinh dịch tài liệu của họ, nhưng điều quan trọng không kém là đảm bảo rằng người dịch có văn hóa và ngôn ngữ thông thạo ngôn ngữ đích.
Mọi người nói tiếng Anh trên khắp thế giới nhưng diễn giải mọi thứ khác nhau. Tương tự như vậy, bối cảnh văn hóa của khán giả quốc tế sẽ khiến văn bản của bạn bị đọc theo nhiều cách khác nhau nếu không được dịch đúng cách.
Mức độ thành thạo trong việc nói, đọc và viết khác nhau, cũng như bối cảnh văn hóa của người đọc ảnh hưởng rất nhiều đến việc giải thích thông tin của bạn. Do sự khác biệt về các nền văn hóa, một máy tài liệu được dịch sang tiếng Thụy Điển, tiếng Pháp, tiếng Đức và tiếng Nhật có khả năng bị hiểu nhầm đáng kể và đạt hiệu quả thấp từ người đọc ở mỗi nền văn hóa.
Bằng cách tìm kiếm các dịch vụ dịch thuật mà người dịch có trình độ bản ngữ lưu loát, thông thạo văn hóa và chuyên môn về chủ đề, cơ hội của bạn về độ chính xác của bản dịch sẽ tăng lên theo cấp số nhân. Do đó, chỉ cần xem một hình ảnh được hiểu là xúc phạm, một khẩu hiệu được đưa ra khỏi ngữ cảnh hoặc một phép đo được giả định, để mọi thứ diễn ra tốt đẹp. Điều đó không có nghĩa là người đọc không có đủ trí thông minh để làm rõ thông tin, nhưng điều đó mang lại cho họ bao nhiêu niềm tin vào khả năng đưa ra thông tin thẳng thắn, hợp lý và dễ hiểu của bạn?
+ Xem thêm bài viết: Tổng Hợp Các Dịch Vụ Dịch Thuật Tại Adichthuat
Nếu bạn có nhu cầu tìm kiếm dịch vụ dịch thuật cho các dự án của mình thì hãy liên hệ ngay với công ty dịch thuật Adichthuat để được tư vấn miễn phí và nhận được báo giá dịch thuật tốt nhất trên thị trường hiện nay.
Chia Sẻ Kinh Nghiệm Dịch Thuật